Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη η οποία παλιότερα είχε μεγάλη Εβραϊκή Κοινότητα. Οι πρώτοι Εβραίοι εντοπίζονται στην πόλη το 140 π.Χ. Τα βυζαντινά χρόνια, το 1169, στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν 500 Εβραίοι οι εβραϊκές οικογένειες. Το 1376 έρχεται στην πόλη κύμα μεταναστών Εβραίων από την Ουγγαρία. Πολλοί Εβραίοι  (15.000-20.000) ήρθαν στη Θεσσαλονίκη το 1492, όταν εκδιώχθηκαν από την Ισπανία. Το 1519 η πλειοψηφία των πολιτών της Θεσσαλονίκης ήταν Εβραίοι, αφού όλο και περισσότεροι Εβραίοι έρχονταν στην πόλη από διάφορες περιοχές της Ευρώπης από όπου τους έδιωχναν. 

Έτσι, τις αρχές του 20^ου αι. οι Εβραίοι ήταν περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους της Θεσσαλονίκης. Η γλώσσα τους η Ισπανοεβραϊκή (Λαντίνο) μιλιόνταν όχι μόνο από τους Εβραίους αλλά και από πολλούς ανθρώπους άλλης εθνικότητας. Μάλιστα η Θεσσαλονίκη ήταν τότε η πόλη με τις «τέσσερις εργάσιμες ημέρες», γιατί την Παρασκευή ήταν η αργία των Μουσουλμάνων, το Σάββατο των Εβραίων και η Κυριακή των Χριστιανών.

Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, 12.898  Έλληνες Εβραίοι πολέμησαν στον ελληνικό στρατό ενάντια σε Ιταλούς και Γερμανούς. Όταν η Ελλάδα καταλήφθηκε από τους Γερμανούς άρχισε ο διωγμός των Εβραίων. Στη Θεσσαλονίκη οι Ναζί μετέφεραν το 96% του εβραϊκού πληθυσμού της πόλης (46.091 άτομα) στο στρατόπεδο του Άουσβιτς (Πολωνία). Από αυτούς κατάφεραν να γλιτώσουν και να γυρίσουν στη Θεσσαλονίκη μόνο 1950 άτομα.

Στην πόλη μας υπάρχει Μνημείο του Ολοκαυτώματος για τους 50.000 Εβραίους της Θεσσαλονίκης που σκοτώθηκαν. Βρίσκεται στην πλατεία Ελευθερίας. Ήταν ο τόπος όπου οι Ναζί συγκέντρωναν τους Εβραίους πριν τους στείλουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Αγγελική Μ., Δέσποινα Κ., Παναγιώτα Κ./ΣΤ1΄