Τι έτρωγαν οι Βυζαντινοί

Τα βυζαντινά χρόνια η διατροφή αποτελούνταν κυρίως από ψωμί, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά. Συνήθως τα μαγείρευαν βραστά. Υπήρχε και μια παροιμία που έλεγε: ¨ο τεμπέλης μάγειρας όλα τα μαγειρεύει βραστά¨.

Εκτός από τα παραπάνω έτρωγαν ακόμη κρεατικά, ψάρια και θαλασσινά. Κρεατικά προτιμούσαν τα πουλερικά, το κυνήγι, τους χοίρους, τα αρνιά και σπάνια τα βοοειδή. Το κρέας ή το έβραζαν (εφτά/εκζεστά φαγητά), το έψηναν (εψητά/οφτά φαγητά) ή το έτρωγαν παστό (ταρίχη). Αγαπημένο τους κρέας ήταν το χοιρινό που το πάστωναν ή το έβραζαν με λαχανικά. Ψάρια έτρωγαν τόσο φρέσκα όσο και παστά. Οι Βυζαντινοί συνόδευαν τα γεύματά τους με μελωμένα και σιροπιαστά γλυκά.

Το αν τα γεύματα ήταν φτωχά ή πλούσια εξαρτιόταν από τα χρήματα της κάθε οικογένειας. Το τραπέζι των φτωχών περιελάμβανε μαύρο ψωμί, τυρί, ελιές, λάχανα, βολβούς, όσπρια και αυγά. 

Οι βυζαντινοί δεν έτρωγαν πρωινό. Το πιο πλούσιο γεύμα τους ήταν το δείπνο, που το ονόμαζαν και τράπεζα. Το έτρωγαν πριν βασιλέψει ο ήλιος, ενώ πιο σπάνια το έτρωγαν αργά το βράδυ. 

Ιδιαίτερη αδυναμία είχαν οι Βυζαντινοί στα αβγά (κότας, πέρδικας, χήνας, φασιανού). Τα τηγάνιζαν ή τα έβραζαν ή τα έτρωγαν και ωμά. 

Τα μήλα ήταν ένα είδος πολυτελείας. Φρούτα των φτωχών ήταν τα σταφύλια και οι σταφίδες. Τα πιο φτηνά φρούτα ήταν τα πεπόνια. Ακόμη έτρωγαν αμύγδαλα, κάστανα, φιστίκια, σύκα, αχλάδια κ.ά.

Λεξικό:

Αγιοζούμι: σούπα με κομμάτια ψωμιού ή παστού.

Αιματίας: φτιάχνονταν από το παχύ έντερο και την καρδιά.
Απότυρο: ανθότυρο

Αριστόδειπνος: ονομαζόταν το δείπνο που έτρωγαν το απόγευμα.

Άριστον: το πρώτο φαΐ της ημέρας που το έτρωγαν το μεσημέρι.

Αρτύσματα ή ηδύσματα: οτιδήποτε έβαζαν στα φαγητά για να πάρουν άρωμα και γεύση, π.χ. σέλινο, δυόσμος, πιπέρι, ρίγανη κ.ά.
Αρωματικόν κάρυον: μοσχοκάρυδο
Ασφάραγγα: κολοκύθια, αγκινάρες, βλίτα, σπαράγγια
Γαλαθηνοί ή δέλφακες: μικρά γουρουνόπουλα στη σούβλα.

Γάρος: σάλτσα από μικρά ψάρια, εντόσθια, βράγχια, αίμα ψαριών, αλάτι, πιπέρι, παλιό κρασί. Σερβίρονταν με λάδι, νερό, κρασί ή ξίδι. 

Γρούτη/γρούτα/γρουτίτσα: φαγητό που έφτιαχναν από αλεύρι (απλό ή καβουρντισμένο) και ζεστό νερό ή γλύκισμα φτιαγμένο από αλεύρι, μέλι και σταφίδες.
Δαυκοψήστες: πωλητές ψημένων καρότων.
Εφτά ή εκζεστά φαγητά: βρασμένα φαγητά
Εψητά/οφτά φαγητά: ψητά φαγητά
Θρίδακες: μαρούλια
Ιντίβι: αντίδια
Κάρανο: είδος κύμινου 
Καρυδάτο: γλύκισμα από καρύδια και μέλη.
Καρυόφυλλο: γαρίφαλο
Μαζιτζάνα: μελιτζάνα
Μελιτηρά ή μελιτώματα ή μελίπηκτα: τα γλυκίσματα
Ξυλοκράμβη: κουνουπίδια

Οπτορροφητά: τα αβγά που έτρωγαν ωμά.
Οφτοί ή τηγάνου ιχθύες: τηγανητά ψάρια
Οψάρια: ψάρια
Πέμματα: γλυκιές πίτες.

Περιχύματα (σαβούραι): σάλτσες που τις έφτιαχναν από λαχανικά και ψάρια.
Πρισκοκοίλης: φασόλια
Πυρασμός: ψημένο ή βρασμένο σιτάρι με μέλι
Σευκλόγουλα: παντζάρια
Σησαμίδες: γλυκό από σουσάμι και μέλι.
Ταρίχη: παστά
Τράπεζα: το δείπνο
Τριψίδι: κανέλα 

Χορδές: πλεγμένα έντερα προβάτου που τα έψηναν.

Κωνσταντίνος Κ. (Ε1΄)