Ο τόπος μας, ο Δήμος Κορδελιού-Ευόσμου

Η ομάδα μας που αποτελείται από δύο μαθητές της Ε2΄ και δύο της ΣΤ3΄ ασχολήθηκε με την ιστορία του Δήμου μας. Πληροφορίες  για το θέμα μας βρήκαμε από την ιστοσελίδα του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου. Επειδή στο κείμενο είχαμε αρκετές απορίες ζητήσαμε και τη βοήθεια των δασκάλων μας. Μας φάνηκε πολύ ενδιαφέρον που μάθαμε πράγματα για τον τόπο που μένουμε και που δεν τα γνωρίζαμε.
Εντύπωση μας έκανε που μάθαμε ότι στην περιοχή μας υπήρχαν παλαιότερα πολλά χωράφια και οι λίγοι άνθρωποι που ζούσαν εδώ ασχολούνταν με τη γεωργία. Αντίθετα σήμερα οι ελεύθεροι χώροι που υπάρχουν είναι ελάχιστοι, παντού υπάρχουν πολυκατοικίες. 
Επίσης μας έκανε εντύπωση που στο Δήμο μας από παλιά ήρθαν και εγκαταστάθηκαν άνθρωποι από πολλά διαφορετικά μέρη όπως από τον Πόντο, τη Μ. Ασία, εσωτερικοί μετανάστες από τη Μακεδονία, Σαρακατσάνοι κ.ά. 
Σας παρουσιάζουμε παρακάτω σύντομα την ιστορία του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου.

Αντώνης Χ., Ελισάβετα Π. (Στ3΄)

Βικτώρια Κ., Παναγιώτης Αρ. (Ε1΄)

Το Ελευθέριο-Κορδελιό ήταν ανεξάρτητος Δήμος μέχρι το 2011. Τότε ενώθηκε με το Δήμο Ευόσμου και τώρα αποτελούν έναν ενιαίο Δήμο το Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το Ελευθέριο-Κορδελιό είχε πληθυσμό 22.349 κατοίκους. Ο Δήμος Κορδελιού-Ευόσμου έχει πληθυσμό 101.010 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. 

Οι πρώτοι οικισμοί στην περιοχή του Κορδελιού εμφανίστηκαν το 17ο αιώνα. Η πρώτη ονομασία της περιοχής ήταν  Χαρμάνκιοϊ (τουρκ. Harman köy: χωριό με αλώνια, αλονότοπος). Το όνομα αυτό μας δείχνει με τη ασχολιόνταν οι άνθρωποι που ζούσαν στην περιοχή: τη γεωργία.

Κέντρο της περιοχής ήταν ο ιερός ναός του Αγίου Αθανασίου και γύρω του χτίστηκαν τα πρώτα σπίτια. Στην περιοχή του Χαρμάνκιοϊ ζούσαν το 1905, 217 Έλληνες. Στα τέλη του 19ου - αρχές 20ου αιώνα στην περιοχή εγκαθίστανται χιλιάδες Έλληνες πρόσφυγες από την Ανατολή. Έμεναν σε σκηνές και παράγκες. Είχαν έρθει από την Ανατολική Ρωμυλία, τον Πόντο, Καρς, Καππαδοκία και Μ. Ασία από το 1914 έως το 1920.

Έτσι το Χαρμάνκιοϊ  ¨χωρίστηκε¨ σε δύο περιοχές: 

α) Το Παλαιό Χαρμάνκιοϊ γύρω από το ναό του Αγίου Αθανασίου. Σε αυτό εγκαταστάθηκαν 266 προσφυγικές οικογένειες από την περιοχή της Σμύρνης και ιδιαίτερα από τον Κουκλουτζά (προάστιο της Σμύρνης). Ακόμη 10 οικογένειες από τον Πόντο και 2 από την Ανατολική Θράκη. Το 1926 ο οικισμός άλλαξε όνομα και ονομάσθηκε Νέος Κουκλουτζάς.

β) Το Νέο ή Κάτω Χαρμάνκιοϊ (σημερινό Ελευθέριο). Εδώ εγκαταστάθηκαν 249 οικογένειες από τις οποίες οι περισσότερες κατάγονταν από τον Πόντο. 

Δημιουργείται ακόμη το Νέο Κορδελιό κοντά στο Χαρμάνκιοϊ. Σε αυτό μένουν 68 οικογένειες (282 άτομα) που ήρθαν από τη Μ. Ασία, από το παραλιακό χωριό Παπά Σκάλα της περιοχής της Σμύρνης που βρισκόταν κοντά στο  Κορδελιό της Σμύρνης. Στο Νεό Κορδελιό έρχονται να ζήσουν ακόμη 50 οικογένειες (191 άτομα) από το χωριό Βασιλικό της Ανατολικής Ρωμυλίας. 

Οι τρεις αυτοί οικισμοί ενώθηκαν και έγινε η κοινότητα Σταθμού στα μέσα της δεκαετίας του 1920 έως το 1934. Το 1934 με νόμο έγινε η κοινότητα Νέου Κορδελιού. Το 1949 το Χαρμάνκιοϊ ονομάστηκε Ελευθέριο/Ελευθέρια προς τιμήν του Ελευθερίου Βενιζέλου. Το 1953 η κοινότητα αυτή διαλύθηκε και ο Νέος Κουκλουτζάς έγινε ξεχωριστή κοινότητα με το όνομα Εύοσμον/Εύοσμος, ενώ το Νέο Κορδελιό με το Χαρμάνκιοϊ σχημάτισαν την κοινότητα Ελευθερίου. 

Από το 1950 λόγω εσωτερικής μετανάστευσης ο πληθυσμός της περιοχής αυξήθηκε σημαντικά. Στις κοινότητες Ευόσμου και Ελευθερίου έρχονται και μένουν πολλοί άνθρωποι κυρίως από τη Β. Ελλάδα. Ο πληθυσμός αυξήθηκε ακόμη από τους 3.500 Σαρακατσάνους που ήρθαν από τα Σκόπια μεταξύ 1962 και 1968.  Στο Δήμο μας ζουν σήμερα σχεδόν 6.000 Σαρακατσάνοι.

Εξαιτίας της αύξησης του πληθυσμού η κοινότητα Ευόσμου γίνεται Δήμος το 1972 και τα Ελευθέρια γίνονται Δήμος το 1982. Το 1984 ο Δήμος Ελευθερίου μετονομάζεται σε Δήμο Ελευθερίου-Κορδελιού.

Τη δεκαετία του ΄80 και αρχές της δεκαετία του ΄90 στο Δήμο μας έρχονται να ζήσουν πολλοί ομογενείς από τη Σοβιετική Ένωση και τη Β. Ήπειρο. Υπάρχουν επίσης πολλοί οικονομικοί μετανάστες στο Δήμο κυρίως από την Αλβανία.