Καθαρά Δευτέρα/Κούλουμα

Την Καθαρά Δευτέρα αρχίζει η Σαρακοστή (νηστεία 40 ημερών μέχρι την Κυριακή των Βαίων) για εμάς τους ορθόδοξους και ταυτόχρονα τελειώνει η αποκριά. Το όνομα της το πήρε γιατί οι χριστιανοί ¨καθαρίζονταν¨ πνευματικά και σωματικά. Η Καθαρά Δευτέρα είναι μέρα νηστείας και αργίας για τους χριστιανούς. Τη νηστεία την κρατάμε 40 ημέρες μέχρι τη Μ. Εβδομάδα. Την Καθαρά Δευτέρα τρώμε λαγάνα, ταραμά και άλλα νηστίσιμα φαγητά. Έθιμο είναι ακόμα να πετάμε χαρταετό. 
Στα βυζαντινά χρόνια η Καθαρά Δευτέρα ονομάζονταν Απόθεση-Απόδοση και γιορτάζονταν με διάφορες εκδηλώσεις. Χαρταετό δεν πετούσαν. Το έθιμο αυτό ήρθε αργότερα. 

Κούλουμα ονομάζουμε τον εορτασμό της Καθαρά Δευτέρας, που οι άνθρωποι πηγαίνουν στην εξοχή και γιορτάζουν την Καθαρά Δευτέρα με φαΐ, χορό και το πέταγμα του χαρταετού. Αλλιώς τα κούλουμα τα λέμε και κούλουμπα, κούλουμες, κουμουλάθες, κούμουλα.

Για την προέλευση της λέξης κούλουμα υπάρχουν διάφορες απόψεις. Κάποιοι λένε ότι προέρχεται από την αλβανική λέξη ¨κόλουμ¨ που σημαίνει καθαρός. Άλλοι λένε ότι προέρχεται από τη λατινική λέξη ¨κουλούμους¨ που σημαίνει σωρός, αφθονία, τέλος. Υπάρχουν και άλλοι που πιστεύουν ότι προέρχεται από την λατινική λέξη ¨κόλουμνα¨ που σημαίνει κολώνα, γιατί το πρώτα γλέντι της Καθαρά Δευτέρας στην Αθήνα έγινε στις στήλες (κολώνες) του Ολυμπίου Δίος. 

Βικτώρια Κ., Δήμητρα Ρ.Γ. (Ε1΄)